Środki, które mają wpływ na zmianę świadomości człowieka to: nikotyna, alkohol, narkotyki (amfetamina, marihuana, ecstasy, konopie indyjskie, heroina, kokaina, LSD środki wziewne: eter, benzen, toulen, tri, aceton itp., które stanowią skład farb, lakierów, past czy klejów stosowanych w gospodarstwach domowych, oraz wiele substancji i leków psychotropowych produkowanych przez przemysł farmaceutyczny. Wymienione środki uzależniające, to tylko najbardziej popularna część substancji, które czyhają w każdej chwili na nasze dziecko. Istnieje wiele odmian i produktów występujących pod coraz to wymyślniejszymi postaciami. Obecnie na rynku krążą przeróżne tabletki, cukierki, gumy do żucia, naklejki, znaczki, które przyciągają swoją kolorystyką i kuszą wyglądem. Stanowi to duży stopień zagrożenia dla naszych dzieci. Często dzieci mają większą wiedzę na temat narkotyków od rodziców. Przeważnie jednak ich informacje wynikają z mitów krążących wśród młodzieży i nie są prawdziwe. Jeśli chcesz być dla dziecka autorytetem i partnerem podczas rozmów na ten temat, powinieneś:

- wykazać się rzetelną wiedzą na temat środków odurzających, aby umieć obalić fałszywe przekonania, jakie Twoje dziecko posiada na temat narkotyków;
- nauczyć się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze, wskazujące na zażywanie środków odurzających.
Dbaj o dobry kontakt z dzieckiem
- rozmawiaj, nie unikać trudnych tematów;
- zachęcaj dzieci do tego, co zdrowe i twórcze,
- bądź dobrym  przykładem,
- doceniaj starania i chwal postępy,
- porozmawiaj z rodzicami innych dzieci,
- okazuj dziecku ciepło i czułość;
- naucz się naprawdę wysłuchiwać swojego dziecka;
- nie oceniać i nie porównywać z innymi;
- nie wyśmiewać, nie krytykować, nie stawiać zbyt wysokich wymagań;
-  pomagaj uwierzyć w siebie, ucz podstawowych  wartości;
- poznawaj przyjaciół swojego dziecka;
- zawsze wiedz,  gdzie jest i co robi Twoje dziecko;
- ustal jasne zasady dotyczące alkoholu i narkotyków.

  Sygnały ostrzegawcze - na co należy zwrócić uwagę

  Pierwsze próby z narkotykami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi. Wszelkie niepokojące zmiany będzie Ci na pewno łatwiej zauważyć, jeśli masz z dzieckiem dobry kontakt.. Pamiętaj jednak, że niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i wiele innych, które należy traktować równie poważnie i starać się pomóc dziecku je rozwiązać.

 Zmiany w zachowaniu

- nagłe zmiany nastroju i aktywności, okresy wzmożonego ożywienia przeplatane ze zmęczeniem i ospałością;
- nadmierny apetyt lub brak apetytu;
- częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza;
- wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków;
- spadek zainteresowań ulubionymi zajęciami;
- pogorszenie się ocen, wagary, konflikty z nauczycielami;
- izolowanie się od innych domowników, zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów;
- bunt, łamanie ustalonych zasad, napady złości, agresja;
- nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie;
- niewytłumaczone spóźnienia, późne powroty lub też noce poza domem;
- spadek ciężaru ciała, częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienie z nosa, bóle różnych części ciała, zaburzenia pamięci oraz toku myślenia;
- przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice;
- Zmiany w wyglądzie zewnętrznym;
- nowy styl ubierania;
- bełkotliwa, niewyraźna mowa;
- kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu, kradzieże;
- tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia;
- słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, zapach alkoholu, nikotyny, chemikaliów;
- ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka";
- brak zainteresowania swoim wyglądem i nie przestrzeganie zasad higieny. 
- Narkotyki lub przybory do ich używania
- fifki, fajki, bibułki papierosowe;
- małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem;
- kawałki opalonej folii aluminiowej;
- białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorami;
- leki bez recept;
- tuby, słoiki, foliowe torby z klejem;
- igły, strzykawki.
Im głębsza faza uzależnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne, wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających.

Co zrobić, gdy dziecko ma już za sobą pierwszy kontakt z narkotykami?

Może się zdarzyć, że mimo Twoich najlepszych starań, uwagi i znajomości problemu, Twoje dziecko sięgnie po narkotyki.

- NIE wpadaj w panikę i  NIE przeprowadzaj zasadniczych rozmów z dzieckiem, kiedy jest ono pod wpływem środka odurzającego;
- NIE usprawiedliwiaj dziecka, szukając winy w sobie lub np. złym towarzystwie;
- NIE  wierz zapewnieniom dziecka, że ma kontrolę nad narkotykami i, że samo sobie poradzi z tym problemem;
- NIE ochraniaj nadmiernie dziecka przed konsekwencjami używania narkotyków, np. NIE pisz usprawiedliwień nieobecności w szkole spowodowanych złym samopoczuciem po zażyciu - środków odurzających, NIE spłacaj długów dziecka;
- NIE poddawaj się! 
- Wysłuchaj dziecko i spokojnie z nim porozmawiaj;
- Zastanów się, dlaczego dziecko sięga po narkotyki, czy powody nie są związane z sytuacją w rodzinie - jeśli tak pomyśl, co można zmienić;
- Nie liczyć na to, że problem sam się rozwiąże, szukaj pomocy specjalistów;
- Wspólnie ze specjalistą i z dzieckiem ustalić reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegaj;
- Zastosuj zasadę "ograniczonego zaufania" - staraj się zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko. To trudny problem dla całej rodziny, dlatego szukaj pomocy także dla siebie i bliskich.