Literacka Nagroda Nobla jest przyznawana przez Akademię Szwedzką od 1901 roku. Nagrodę Nobla przyznawaną w kilku dziedzinach ustanowił szwedzki przemysłowiec i wynalazca - Alfred Nobel. Na wyróżnienie to składa się złoty medal, dyplom honorowy oraz nagroda finansowa. Do tej pory Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymało czworo Polaków:
Henryk Sienkiewicz (1905 r.)
Władysław Reymont (1924 r.)
Czesław Miłosz (1980 r.)
Wisława Szymborska (1996 r.)
W tym roku literacką Nagrodę Nobla za 2018 rok przyznano polskiej pisarce - Oldze Tokarczuk. 23 października 2019 r. podczas lekcji wychowawczych uczniowie klasy VIII przybliżyli sylwetkę Noblistki kolegom i koleżankom z kl. VI i VII. Dodatkowo w holu szkoły Samorząd Uczniowski przygotował prezentację poświęconą pisarce.
Olga Tokarczuk urodziła się 29 stycznia 1962 roku w Sulechowie, studiowała psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. Po studiach pracowała m.in. jako psychoterapeutka we Wrocławiu i Wałbrzychu. Gdy jej pierwsze utwory literackie zyskały popularność, zrezygnowała z pracy i po przeprowadzeniu się do Nowej Rudy poświęciła się pisaniu. Mieszka obecnie we Wrocławiu, a także w Krajanowie koło Nowej Rudy, w Sudetach Środkowych. Pejzaż i kultura tych okolic przewija się w kilku jej utworach. Jest autorką 17 książek – powieści, zbiorów opowiadań, esejów, a także scenariuszy filmowych. Jej twórczość była wielokrotnie przenoszona na deski teatralne i ekran filmowy. Jest jedną z najczęściej nagradzanych współczesnych polskich pisarek - ma na koncie m.in. nagrodę Fundacji im. Kościelskich, dwukrotnie - w latach 2007 i 2015 - otrzymała Literacką Nagrodę Nike, a w 2018 r. została uhonorowana Międzynarodową Nagrodą Bookera.
Decyzją Akademii Szwedzkiej Polka otrzymała Nobla za "za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia". Akademia Szwedzka uznała też, że jak dotąd najwybitniejszym dziełem Olgi Tokarczuk są "Księgi Jakubowe". "Pisarka poświęciła kilka lat na szukanie informacji o bohaterze (...)". "To fascynujące, jak Tokarczuk pozwala czytelnikom zajrzeć w umysły postaci, aby stworzyć portret swojego bohatera, który przedstawiany jest z perspektywy innych postaci. To był człowiek o wielu twarzach: mistyk, buntownik, ale też manipulator. (...) Powieść Tokarczuk przedstawia nie tylko tajemnicze życie Jakuba Franka, ale daje też bogatą panoramę niemal zapomnianego rozdziału historii Europy" - napisano w uzasadnieniu wyboru Akademii.
Twórczość Olgi Tokarczuk obejmuje powieści, zbiór poetycki, zbiór esejów, zbiory opowiadań. Są to:
Miasto w lustrach (1989)
Podróż ludzi Księgi (1993)
E.E. (1995)
Prawiek i inne czasy (1996)
Szafa (1997)
Dom dzienny, dom nocny (1998)
Opowieści wigilijne, razem z Jerzym Pilchem i Andrzejem Stasiukiem (2000)
Lalka i perła (2001)
Gra na wielu bębenkach (2001)
Ostatnie historie (2004)
Anna In w grobowcach świata (2006)
Bieguni (2007)
Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009)
Moment niedźwiedzia (2012)
Księgi Jakubowe (2014)
Zgubiona dusza (2017)
Opowiadania bizarne (2018)
Profesor Andrews w Warszawie (2018)
Oficjalne wręczenie nagród odbędzie się 10 grudnia 2019 r. w Sztokholmie. Nagrody wręczy król Szwecji.
Anna Rutka
Monika Bernacik