Z powodu epidemii koronawirusa zamknięte są szkoły, instytucje kultury i wiele zakładów pracy. Przed nami dwa tygodnie domowej kwarantanny z dziećmi. Musimy przestawić się na wolniejsze obroty, zredukować wiele kontaktów, ale też zrezygnować z popularnych atrakcji dostępnych zwykle w czasie wolnym od zajęć. W okresie naszego bycia RAZEM w DOMU zróbmy to, na co zwykle nie mamy czasu: bądźmy z naszymi dziećmi ciałem – i duchem, czytajmy im, bawmy się z nimi, rozmawiajmy o życiu, gimnastykujmy się, śpiewajmy, wykonujmy wspólnie różne prace na rzecz domu i rodziny. Nade wszystko okazujmy dzieciom miłość, cierpliwość, uwagę, uczmy je wartości. Pokażmy im, że nie tylko komputery i telewizja mogą dostarczać emocji, ale że prawdziwą radość i nowe umiejętności można czerpać z przebywania z bliskimi. Pamiętajmy przy tym, że za atmosferę domu odpowiadają zawsze – Rodzice! Nasza Fundacja będzie Wam podsuwać pomysły, jak ciekawie i twórczo spędzać z dziećmi ten szczególny czas i przekuć jego ograniczenia na pożytki rozwojowe.
Zachęcamy Was do zapoznania się z poniższymi materiałami, które mogą pomóc w lepszym rozumieniu dzieci i lepszym ich wychowywaniu.
- Czy umiemy kochać dzieci? – wywiad z dr Rossem Campbellem
- Chłopcy są jacyś inni – wywiad nt. specyfiki rozwojowej chłopców
- Czym są uniwersalne wartości moralne?
- Jak dojrzale radzić sobie ze złością?
- Polityczne konsekwencje przemocy wobec dziecka – wykład Alice Miller
#MądrzeRAZEMwDOMU
- I. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku niemowlęcym
- II. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym
- III. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 1-4 szkoły podstawowej
- IV. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 5-8 szkoły podstawowej
- V. Propozycje zajęć ze starszymi nastolatkami
Kliknij w okładkę i ściągnij bezpłatny ebook.
PIERWSZA KSIĄŻKA MOJEGO DZIECKA może być też zakupiona za 19.90 zł w księgarni internetowej bonito.pl.
Warto zainwestować w egzemplarz książki, gdyż jest piękna, trwała, bezpieczna i tania. Dzieci uwielbiają oglądać jej obrazki, przekładać grube kartki i wielokrotnie „czytać” ulubione wierszyki! Psycholodzy chwalą ją za świetne dopasowanie do potrzeb rozwojowych dziecka. Już ponad 220 tysięcy PKMD trafiło do rodzin. Reakcje rodziców i dzieci są entuzjastyczne!
I. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku niemowlęcym:
- Czytajmy od urodzenia do 3-4 roku życia PIERWSZĄ KSIĄŻKĘ MOJEGO DZIECKA. Bezpłatny e-book znajdziesz pod tym linkiem. Przeczytajmy najpierw teksty dla dorosłych, by wzmocnić swoją motywację do codziennego czytania dziecku. A potem – do dzieła! Każdy wierszyk w Pierwszej Książce może stać się kanwą do wspólnych radosnych zajęć i zabaw.
- Wiersze Bobo, Główka, Części ciała mogą służyć do zabawy w pokazywanie. Dzieci pokazują mamę, tatę, innych członków rodziny, pieska, swoje uszka, rączki, brzuszek. Starsze dziecko nauczmy nazywać pokazywane części twarzy i ciała. Bawmy się z maluchami w masażyki – przy tej okazji też można wymieniać nazwy poszczególnych części ciała. Zabawy w pokazywanie mogą dotyczyć też obrazków ilustrujących kolejne wierszyki: np. Zabawki, W pokoju, Dom, Miasto itd.
- Przeczytajmy dziecku wierszyk W kuchni. Wymieńmy nazwy kuchennych przedmiotów i urządzeń, pokażmy jak działają. Uczyńmy dziecko obserwatorem naszych poczynań w kuchni – usadźmy je w foteliku, pokazujmy i objaśniajmy wszystkie nasze czynności. Możemy dawać dziecku do rączek niektóre kuchenne przybory – np. plastikowy lejek czy drewnianą łyżkę, dajmy mu też popróbować potraw i konsultujmy z nim, czy jedzenie jest smaczne, czy może trzeba dodać wody lub jakiejś przyprawy – cynamonu, ziół itp.
- Wprowadźmy rodzinne czytanie z podziałem na role. Jeśli wybierzemy odpowiednie teksty – np. Lokomotywę Tuwima zamieszczoną w PIERWSZEJ KSIĄŻCE MOJEGO DZIECKA, możemy zachęcić do wspólnego czytania nawet najmłodszych. „Uff”, „zipie”, „buch” – te proste wyrazy może powtarzać już roczne dziecko. A jaka to będzie zabawa, jeśli mama i tata będą wspólnie czytać modulując przy tym głosy!
- Możemy też wspólnie zrobić pociąg z tego, co mamy w domu: z pudełek po zapałkach, sznurka, plasteliny, kartonu, tekturowych rolek od papieru toaletowego. Dzieci zawsze cieszą się z „nowych” zabawki, a ze zrobionych razem – tym bardziej!
- Zachęcamy też do zapoznania się ze Złotą Listą książek polecanych przez naszą Fundację w kategorii do 4 lat. Może macie w domu którąś z umieszczonych na niej pozycji – warto po nią sięgnąć. Może uda się wypożyczyć od znajomych jakiś rekomendowany tytuł?
II. Propozycje zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym:
- Czytajmy dzieciom na głos! Dwadzieścia minut dziennie, CODZIENNIE! Jeśli dzieci są zainteresowane, warto oczywiście czytać dłużej. Możemy nadal korzystać z PIERWSZEJ KSIĄŻKI MOJEGO DZIECKA lub znaleźć jakiś inny tytuł – na przykład na Złotej Liście książek polecanych przez Fundację w odpowiedniej kategorii wiekowej. Zawsze starajmy się rozmawiać z dziećmi o przeczytanych lekturach postaciach, problemach.
- Zabawa w asystenta kuchennego – możemy zaangażować nasze dziecko do pomocy w kuchni, uważając, by wykonywało tylko bezpieczne czynności i w bezpiecznym miejscu. Ma to być wspaniała zabawa, przy której dużo rozmawiamy i objaśniamy. Pozwólmy dziecku samodzielnie wykonać jakąś prostą potrawę – i koniecznie pochwalmy jego dzieło!
- Budujmy więzi:
- Korzystajmy z każdej okazji, by przytulić, pogłaskać czy pocałować nasze dziecko. Jak najczęściej patrzmy mu przyjaźnie w oczy. Poświęcajmy niepodzielną, pozytywną uwagę. Bądźmy ich życiowymi przewodnikami. Wprowadźmy na stałe cztery proste sposoby okazywania dziecku miłości, zalecane przez doktora Campbella. Niech zbiorniki emocjonalne naszych dzieci będą zawsze wypełnione naszą bezwarunkową miłością rodziców!
- Dzwonimy do Babci/Dziadka/Cioci – zapytajmy o zdrowie, o to jak spędzają czas, opowiedzmy o naszych zajęciach, zabawach i lekturach. Możemy przeczytać im coś przez telefon, poprosić o przeczytanie lub opowiedzenie historii, wreszcie zasugerować wspólne słuchanie książki na odległość – w formie audiobooka, radiowego słuchowiska czy też w wykonaniu Taty albo Mamy.
- Dzwońmy do znajomych dzieci i zaprośmy je do wspólnych zajęć przez Skype’a lub głośnomówiący telefon – odgadywania zagadek, do słuchania, czytania, wspólnej zabawy słowem np: zabaw w wymyślanie wyrazów na daną literę. Można się bawić w kalambury, odgadywanie tytułów książek lub imion opisywanych czy pokazywanych bohaterów.
- W zdrowym ciele zdrowy duch! Codziennie przynajmniej 10 minut rano i 10 minut wieczorem gimnastykujmy się razem z dziećmi, możliwie przy otwartym oknie. Niech gimnastyka stanie się naszą codzienną miłą rutyną. Warto do niej dołączyć zabawne hasła i okrzyki.
- Śpiewajmy razem i jeśli mamy instrumenty i potrafimy robić z nich właściwy użytek – grajmy razem lub wystukujmy rytm. Uwaga – nie zakłócajmy jednak zbyt długo i zbyt późno wieczorem spokoju sąsiadom! Jeśli nie mamy instrumentów, możemy je łatwo zrobić: przygotujmy szklane naczynia (szklanki, butelki kieliszki) i napełnijmy je wodą do różnych wysokości. Lekko uderzajmy je pałeczką lub łyżką – wspaniale będzie słuchać, jak różne wydają dźwięki. Zachęcamy do zapoznania się z pomysłami na wspólne granie i śpiewanie z dzieckiem przygotowane przez Fundację „Muzyka jest dla wszystkich”.
- Zabawa w służbę higieniczno-porządkową:
- Robimy porządki w zabawkach, np. przecieramy samochodziki i klocki wilgotną szmatką z płynem odkażającym, odkurzamy półki itp., jednocześnie bawiąc się poszczególnymi zabawkami, żeby czynności te nie były dla dzieci nudne.
- Dajemy punkty za dokładne umycie rąk, odstawienie po zjedzeniu swoich talerzy i sztućców na blat przy zlewie, za zaniesienie brudnych rzeczy do kosza przy pralce, za pościelenie swojego łóżka. Pół punktu można stracić za: dotykanie twarzy, ust, oczu, a szczególnie za wkładanie palców do buzi. Niech to jednak nie będzie ostry reżim, raczej częste przypominanie przypominanie o potrzebie higieny i wyrabianie nawyku, który przyda się też po kwarantannie.
- Uczmy – poprzez wielokrotne przypominanie – pozostawiania po sobie toalety w stanie czystym. Małe dzieci powinny zgłaszać dorosłym problemy z czystością tych urządzeń i pomieszczeń. Uczmy też zamykania drzwi po wyjściu z toalety i koniecznego mycia rąk po skorzystaniu z niej.
III. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 1-4 szkoły podstawowej:
- Czytajmy dzieciom książki ze Złotej Listy Fundacji lub zadane lektury szkolne – np. z podziałem na role. Bardzo zachęcamy do czytania książek nagrodzonych w V Konkursie literackim im. Astrid Lindgren na współczesną książkę dla dzieci i młodzieży a także w poprzednich edycjach Konkursu – są świetne!
- Zabawa w asystenta kuchennego – jak w przypadku zabawy z przedszkolakami, rozmowa w trakcie zajęć w kuchni powinna być głównym składnikiem tego doświadczenia, a zadania kulinarne dla uczniów mogą być już bardziej skomplikowane i samodzielne.
Proponujemy przeczytanie wywiadu z dr Teresą Jadczak-Szumiło, psycholożką, na temat jej wspomnień z dzieciństwa, w tym ze wspólnego kucharzenia z siostrami. Tekst jest zamieszczony w książce „Gorzka czekolada – nowe opowiadania o ważnych sprawach” tom II, po opowiadaniu Katarzyny Majgier pt. Życie pożyczone.
- Tworzymy drzewo genealogiczne rodziny – pomagamy dzieciom stworzyć diagram/rysunek, zachęcamy dzieci do przeprowadzenia „wywiadów” z Babciami, Dziadkami, Ciociami, by nie tylko uzupełnili drzewo o dalsze osoby z rodziny, ale też o historie z ich życia. Możemy wspólnie stworzyć album ze zdjęciami lub rysunkami dzieci przedstawiającymi konkretne osoby lub ciekawe sytuacje które im się w życiu przytrafiły. Pozwólmy dzieciom być głównymi pomysłodawcami i wykonawcami projektu.
- Pamiętajmy o gimnastyce i wspólnych spacerach w miejscach niezatłoczonych!
Obie książki z serii „Gorzka Czekolada” można zamówić w księgarni internetowej inverso.pl z 45% rabatem w stosunku do ceny okładkowej. Dodatkowo – przy zamówieniu złożonym do 31 marca i wpisaniu kodu: calapolskaczytadzieciom, otrzymają Państwo bezpłatną dostawę.
IV. Propozycje zajęć z dziećmi z klas 5-8 szkoły podstawowej:
- Porozmawiajmy o wartościach. Zachęcamy do rozmów z nastolatkami o uniwersalnych wartościach moralnych, takich jak szacunek, uczciwość, odpowiedzialność, odwaga cywilna, samodyscyplina, sprawiedliwość, przyjaźń, życzliwość, piękno, optymizm, mądrość. Pomocą może być podlinkowany wyżej materiał „Czym są uniwersalne wartości moralne?” oraz lektura opowiadań o wartościach moralnych z tomu „Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach”, napisanych przez znakomitych polskich autorów. Warto najpierw samemu zapoznać się opisami wartości moralnych, można też przejrzeć scenariusze ułatwiające rozmowę z dziećmi. Przeczytajmy dzieciom na głos wybrane teksty ze zbioru. Proponujemy na początek opowiadania: System, Kacper, Burza, Rajski ptak. Podyskutujmy o wartościach moralnych ukazanych w tych opowiadaniach – o efektach ich przestrzegania w życiu i konsekwencjach ich łamania.
- Lektura opowiadań jest zaproszeniem do rozmowy o prawdziwych, trudnych moralnie sytuacjach, z którymi nasze dzieci stykają się na co dzień. Bądźmy taktowni i empatyczni – wtedy chętniej zdradzą nam, jakie mają problemy w relacjach z rówieśnikami i w innych sytuacjach życiowych. Zapytajmy, co zamierzają zrobić. Nie serwujmy naszych gotowych rozwiązań, ale delikatnie zaoferujmy pomoc. Najcenniejszym wsparciem jest wysłuchanie bez krytykowania.
- Zachęcamy także do lektury opowiadań o emocjach i mechanizmach psychologicznych ze zbioru „Gorzka czekolada – nowe opowiadania o ważnych sprawach”, tom II. Najważniejszą korzyścią z przeczytania dzieciom opowiadań będzie rozmowa z nimi o trudnych emocjach oraz problemach rówieśniczych, z którymi stykają się w szkole, lub w internecie. W rozmowie takiej mogą pomóc Rodzicom krótkie wywiady z psychologami zamieszczone po każdym z opowiadań. Możemy też przeczytać je naszym dzieciom, jeśli wykażą zainteresowanie.
- Porozmawiajmy też z dziećmi na temat wpływu mediów społecznościowych na ich życie: na samopoczucie, zainteresowania, zachowania, postrzeganie własnego wyglądu. Okażmy im dużo zrozumienia i wsparcia. Świat ciągłych presji, w którym żyją, to nie ich dzieło i nie ich wina, ale skutek postępu technicznego oraz nieobecności rodziców, których pochłonęło życie zawodowe i inne obowiązki. Zastanówmy się wspólnie, czy postęp zawsze oznacza zmiany na dobre. Przed rozmową warto przeczytać wywiad z psycholożką dr Teresą Jadczak-Szumiło.
- Tworzymy drzewo genealogiczne rodziny – zachęćmy dzieci do narysowania grafu rodzinnych powiązań. Warto też pozbierać ciekawe historie z życia bliższych i dalszych członków rodziny i wzbogacić o nie nasze rodzinne drzewo. Udostępnijmy im rodzinne zdjęcia, które mogą sfotografować i umieścić na opracowywanym drzewie – np. w wersji online. Jest to okazja, żeby wyjaśnić naszym dzieciom, że nie wszystkimi informacjami i zdjęciami trzeba dzielić się w internecie. Warto uświadomić naszym nastolatkom istnienie przestrzeni wartości prywatnych, o których nie powinni rozgłaszać całemu światu. Niech uczą się dyskrecji oraz umiejętności powstrzymywania chęci natychmiastowego wrzucania dowolnych informacji na FB. Taka powściągliwość to zarazem ćwiczenie umiejętności zachowania powierzonych tajemnic, a to cenna cecha przyjaciół.
- Przy okazji zachęcamy do rozmowy z dziećmi o tajemnicach, których nie należy ukrywać – np. o tym, że ktoś kradnie, bierze narkotyki, krzywdzi innych – bo chronienie takiego kolegi nie jest miarą przyjaźni, lecz źle rozumianą, fałszywą lojalnością, nieodpowiedzialnością lub nawet tchórzostwem.
Polecamy przy tej okazji książkę z listy tytułów rekomendowanych dla rodziców autorstwa Ewy Zubrzyckiej Tajemnice pod lupą.
V. Propozycje zajęć ze starszymi nastolatkami
Przede wszystkim rozmawiajmy przyjaźnie z naszymi starszymi dziećmi – o nich, o ich zainteresowaniach, o znajomych, o współczesnym świecie. Na przykład o tym, jakie zjawiska i procesy doprowadziły do kryzysu ekologicznego, zdrowotnego, do nierówności i co możemy zrobić indywidualnie oraz zbiorowo, na rzecz przywrócenia w społeczeństwie i w świecie harmonii i równowagi. Pamiętajmy, by przede wszystkim słuchać bez oceniania i krytykowania.
Wprowadźmy do rozmów w naszymi nastolatkami temat wartości moralnych – podyskutujmy , czy wartości są w życiu ważne, czy przynoszą korzyści tym którzy je praktykują i tym, do których są kierowane. Możemy skorzystać z opisu wartości i diagramu.
Spróbujmy wspólnie coś poczytać lub porozmawiać o przeczytanych książkach, artykułach w gazetach czy magazynach bądź internecie.
Zachęcamy do dyskusji nad książką Deklaracja Gemmy Maley – nawet, jeśli jej nie znacie. Temat jest ważny i wart przemyślenia – jakie mogą być indywidualne i globalne skutki wynalezienia tabletki zapewniającej nieśmiertelność? Omówmy możliwe konsekwencje i scenariusze takiego odkrycia.
- Podsuńmy naszym nastolatkom możliwość pomocy innym osobom pozostającym w domach. Korzystając z platform internetowych takich jak #widzialnaręka czy Skype, nastolatki mogą na przykład uczyć młodsze dzieci angielskiego, matematyki lub czytać im książki.
Kolejne propozycje – wkrótce.
Życzymy dużo zdrowia i wspaniałego wspólnego czasu z dziećmi!
Fundacja „ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom”
Żródło
https://calapolskaczytadzieciom.pl/aktualnosci/madrze-razem-w-domu/